تست سرگیجه یا تست تعادل و به منظور ارزیابی علت سرگیجه و مشکلات تعادل استفاده می‌شود. سرگیجه علامتی است که ممکن است به بسیاری از شرایط پزشکی مختلف مرتبط باشد. تست های سرگیجه توسط متخصصین شنوایی و تعادل و با استفاده از ابزار های خاصی انجام می شوند.
تست سرگیجه که برای تشخیص علت سرگیجه به کار می رود تنها شامل یک تست نیست بلکه مجموعه ای از تست ها است که برای آگاهی از اینکه کدام بخش از سیستم تعادل دچار اختلال شده است و با ارسال سیگنال های غلط باعث ایجاد سرگیجه و عدم تعادل می شود به کار می رود. بنابراین پیش از توضیح بیشتر در مورد تست های سرگیجه باید بدانیم کدام سیستم ها در حفظ تعادل بدن دخیل هستند و اختلال در ان ها باعث ایجاد سرگیجه و عدم تعادل می شود.
برای انجام تست سرگیجه کجا مراجعه کنم
سیستم تعادل در گوش داخلی قرار دارد . و بیشترین و شایعترین علت های سرگیجه به دلیل بیماری ها و مشکلات گوش داخلی رخ می دهد .بنابراین اگر دچار عدم تعادل هستید برای دانستن علت سرگیجه باید به متخصص شنوایی شناسی و مرکز شنوایی سنجی که در موضوع سرگیجه تبحر و تخصص لازم را دارد مراجعه کنید . متخصصین شنوایی شناسی دارای مدارک تحصیلی مختلف از کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترای تخصصی هستند .
بهتر است بدانیم که متخصین شنوایی شناسی با مدرک دکترای تخصصی برای شناسایی و درمان مشکلات سرگیجه و تعادل تخصص لازم را دارند.پس برای انجام تست های سرگیجه برای دانستن علت سرگیجه می بایست به مرکز شنوایی شناسی که ارزیابی های سرگیجه را انجام میدهد مراجعه کنید .
مرکز سرگیجه و تعادل آوای امید دارای بهترین و به روزترین تجهیزات برای ارزیابی سیستم تعادل و اختلال سرگیجه است . در این مرکز تست های سرگیجه توسط متخصصین سرگیجه دارای مدرک دکترای تخصصی شنوایی و تعادل انجام می شود. و برنامه درمانی مشکلات سرگیجه و تعادل بر اساس نیاز هر فرد طراحی و انجام می گردد.
انواع تست سرگیجه
برای آگاهی بیشتر در مورد ارتباط تعادل و گوش و آشنایی با انواع تست های سرگیجه ادامه متن را بخوانید.
سیستم تعادل بدن چگونه کار می کند
تعادل، حفظ وضعیت عمودی بدن در مقابل تغییرات محیط است. سه سیستم در بدن به همراهی یکدیگر عمل می‌کنند تا بدن را پایدار را حفظ کرده و حس تعادل مناسب را به ارمغان آورند. این سه سیستم عبارت‌اند از: سیستم بینایی ، سیستم تعادلی در گوش داخلی و سیستم حس عمقی.
این سیستم‌ها همه اطلاعات حسی را به مغز ارائه می‌دهند. سیستم بینایی تصویری از محیط اطراف فرد را ارائه میدهد. گوش داخلی حرکات خطی (به جلو و به عقب، بالا و پایین) و حرکات دایره‌ای را دریافت می‌کند. عصب‌های حسی تمامی فشار عضلات نگهدارنده وضعیت، موقعیت مفصل و فشار روی مناطق مختلف پای پا را احساس می‌کنند. همه این سیستم‌ها به هم متصل هستند و با مراکز بالاتر سیستم عصبی مرکزی که مسئولیت شناختی و فعالیت‌های آگاهانه را تأمین می‌کند، و همچنین مناطق ناخودآگاه مغز، در ارتباط هستند.
هر کدام از این سیستم ها به حرکت با سرعت خاصی پاسخ می دهند و در واقع تمامی این سیستم‌ها دارای دامنه‌های فرکانسی متفاوتی هستند که در آنها به طور بهینه عمل می‌کنند. به عنوان مثال، در مورد گوش داخلی، بهترین پاسخ آن به حرکات با فرکانس‌های نسبتاً پایین است. در حالتی که سیستم بینایی بهترین عملکرد خود را در فرکانس‌های بالاتر دارد.
بنابراین سیستم شنوایی و گوش نقش بسیار مهمی در حفظ تعدل دارد و منشا بسیاری از سرگیجه ها اختلال در سیستم تعادل در گوش داخلی است.
معرفی مجموعه تست سرگیجه
مجموعه تست های سرگیجه که در ادامه برای شما توضیح داده می شود سیستم تعادل در هریک از این سه بخش توضیح داده شده در بالا را بررسی می کنند.تست تعادل تنها یک تست نیست بلکه مجموعه ای از تست ها و ارزیابی ها هستند که در کنار یکدیگر به ما در شناسایی علت سرگیجه کمک می کنند.
تاریخچه گیری
مجموعه تست سرگیجه با تاریخچه گیری آغاز می شود .در این مرحله، پزشک یا متخصص ممکن است سوالاتی درباره علائم سرگیجه شما، تاریخچه پزشکی، عوامل تحریک‌کننده و سابقه آسیب‌های سر و گردن و اطلاعات دیگر مربوطه را بپرسد. این بخش پیش از شروع تست های سرگیجه انجام می شود و با ویزیت هایی که قبلا شده اید متفاوت و طولانی تر است .در این بخش نیاز است که شما اطلاعات دقیق را به پزشک ارائه دهید.
تست های عمومی سرگیجه
این ارزیابی ها شامل بررسی علائم جسمی و عمومی شما است، از جمله فشار خون، ضربان قلب، تعادل و قدرت عضلات.
تست VNG
تست سرگیجه VNG یا تکنیک ENG (الکترونیستاگموگرافی) و VNG (ویدئونیستاگموگرافی) برای تشخیص علت سرگیجه به کار برده می شود و می توان گفت اصلی ترین تست برای تشخیص علت سرگیجه است این تست برای تعیین اینکه آیا علائم سرگیجه به علت مشکل گوش داخلی است و یا مربوط به بخش هایی غیر از گوش داخلی است استفاده می‌شوند.
در تست سرگیجه VNG ، دوربین‌های کوچک مادون قرمز برای ردیابی و ثبت حرکات چشم استفاده می‌شوند. این آزمون‌ها در شرایطی انجام می‌شوند که سر شما در وضعیت‌های مختلف قرار می‌گیرد یا در شرایطی که از شما خواسته می‌شود تا هدف‌های بینایی خاصی را دنبال کنید.
اگر شما به سرگیجه مبتلا هستید برای آگاهی از علت سرگیجه ابتدا این تست برای شما انجام خواهد شد.
تست کالریک
این تست نیز جزو مجموعه تست های سرگیجه است و برای تشخیص علت سرگیجه به کار می رود و در واقع یکی از زیر مجموعه های تست VNG است . اما برای همه افراد مبتلا به سرگیجه این تست لازم نیست و متخصص در حالیکه تست VNG را انجام می دهد اگر به مشکل شک کند انجام کالریک را توصیه خواهد کرد.
در این تست علاوه با استفاده از تجهیزات خاص هوای سرو و یا گرم واردکانل گوش شما می شود تا بخشی از سیستم تعادلی در گوش را تحریک کرده و پاسخ را ثبت کند این آزمون‌ها معمولاً در یک اتاق تاریک انجام می‌شوند تا قابلیت رؤیت حرکات چشم را بیشتر کنند و ممکن است حرکات چشمی یا در اصطلاح نیستاگموس را ایجاد کنند که امری طبیعی است.
مانور تشخیص Dix- Hallpike
تکنیک دیکس-هالپایک (Dix-Hallpike) یکی از معمولترین انواع تست سرگیجه است که برای تشخیص علت سرگیجه به کار می رود. این تست برای تشخیص سرگیجه های مربوط به BPPV به کار برده می شوند. سرگیجه وضعیتی خوش خیم شایعترین علت ایجاد سرگیجه است.
در این تست متخصص شما سر شما را به یک زاویه 45 درجه به یک سمت چرخانده و سپس شما به سرعت دراز کشیده بر روی پشت می خوابید، در این حالت سر شما از تخت آویزان خواهد شد این حرکت ها در سمت های مختلف انجام می شود و وضعیت سرگیجه شما در این موقعیت ها با استفاده از عینک مجهز به سیستم ثبت و تجزیه و تحلیل حرکات چشمی بررسی خواهد شد.ممکن است در حین انجام این تست احساس سرگیجه در شما به شدت ایجاد شود در این صورت اصلا نگران نباشید زیرا این حالت جزو پروسه طبیعی تست است.
تست سرگیجه هالپایک
تست ECOG
بسیاری از سرگیجه ها به دلیل تغییر در مکانیسم بازجذب و تولید مایع گوش داخلی ایجاد می شوند. اختلال در عملکرد مایع در گوش داخلی باعث افزایش فشار در گوش داخلی و ایجاد سرگیجه هایی می شود که بسیار طولانی و آزاردهنده هستند. این سرگیجه ها حمله ای ، چرخشی و ناتوان کننده هستند . بیماری منییر جزو ایندسته است.
تست ECOG تستی است که برای ارزیابی وضعیت مایع گوش داخلی به کار برده می شود و پارامترهای حاصل از این تست به ما در تشخیص علت سرگیجه کمک می کند .
تست ECOG (Electrocochleography) یک فرآیند تشخیصی است که برای ارزیابی و ثبت فعالیت الکتریکی درونی گوش داخلی استفاده می‌شود.
در آزمون ECOG، یک الکترود کوچک درونی درون گوش قرار داده می‌شود تا به سنجش سیگنال‌های الکتریکی تولید شده توسط سلول‌های حسی درون گوش کمک کند. این آزمون معمولاً در مراکز خاصیتی و توسط متخصص سرگیجه و تعادل انجام می‌شود. ایجاد محرک‌های صوتی یا وارد کردن تغییرات فشار در گوش داخلی می‌تواند در ضبط و بررسی فعالیت الکتریکی گوش داخلی کمک کند.
تست ECOG
Head Impulsed Test
آزمون حرکت سریع سر (Head Impulse Test) هماهنگی بین عملکرد چشم‌ها و گوش داخلی را در مجموعه تست سرگیجه ارزیابی می‌کند. این آزمون معمولاً در صورت مشکوک بودن به بیماری عصبی وستیبولار (Vestibular Neuritis) استفاده می‌شود. پزشک سر شما را به سرعت چرخانده و به دنبال حرکات چشمی سریع خاصی می‌گردد و عملکردهای رفلکسی را بررسی می‌کند که ممکن است نشانگر وجود مشکلی در مجاری نیمدایره گوش داخلی باشد.
تست‌های تعادل بالینی
این تست‌ها از مجموعه تست سرگیجه به بررسی تعادل و استقامت شما می‌پردازند. به عنوان مثال، تست راه رفتن در مسیر مستقیم یا در مسیر منحنی، تست تعادل در حالت ایستا و حرکتی، تست‌های چشمی-سریع (تست نیستاگموس) و تست‌های دیگر. چند نمونه از این تست ها در ادامه آورده شده است
تست رمبرگ
در آزمون رمبرگ (Romberg Test)، از شما خواسته می‌شود که با پاهای به هم چسبیده بایستید. سپس، چشمانتان را ببندید. پزشک برای تشخیص علت سرگیجه شما، سنجش میزان حرکت و تمایل به انحراف به یک سمت یا افت عملکرد تعادل از این تست استفاده می کند.
تست فوکودا
در این تست وضعیت راه رفتن شما با چشم باز و بسته مورد بررسی قرار می گیرد . افراد دارای اختلالات تعادل در حین انجام این تست به سمت خاصی منحرف می شوند و در مشکلات بسیار زیاد فرد حتی ممکن است قادر به انجام این تست نباشد.
تست‌های چرخشی (Rotation Tests)
برای بررسی عملکرد هماهنگی چشم‌ها و گوش داخلی استفاده می‌شوند. این آزمون‌ها شامل حرکت دادن سر به آرامی از یک طرف به طرف دیگر و بررسی حرکات چشمی می‌شود. انواع مختلفی از تست‌های چرخشی وجود دارند. ممکن است از شما خواسته شود در یک صندلی نشسته و به طرفین حرکت کنید، یا به یک هدف ثابت نگاه کنید و سر خود را به جلو و عقب یا بالا و پایین حرکت دهید.
پسچروگرافی (Posturography)
تست پسچروگرافی تستی تشخیصی است که برای ارزیابی تعادل و قابلیت ایستایی فرد استفاده می‌شود. در این آزمون، فرد بر روی یک پلتفرم قرار می‌گیرد و با پاهای برهنه سعی می‌کند تعادل خود را تحت شرایط مختلف حفظ کند. پلتفرم ممکن است شامل سنسورها و فناوری‌های مختلفی باشد که تغییرات و حرکات بدنی فرد را ثبت و تحلیل می‌کنند. این آزمون میزان استحکام و پایداری تعادل فرد را ارزیابی می‌کند و می‌تواند به تشخیص مشکلات تعادلی و علل سرگیجه و اختلالات ایستادن فرد کمک کند. پزشکان و تخصصیان مرتبط معمولاً از تست پستوروگرافی در تشخیص و درمان اختلالات تعادلی استفاده می‌کنند
VEMP
این روش بررسی می‌کند که آیا اعصاب و سایر بخش‌های دخیل در تعادل که با گوش داخلی یا تعادل مرتبط هستند به طور صحیح کار می‌کنند یا نمی کنند. صداها از طریق هدفون پخش می‌شوند و الکترودهای ویژه نتایج را ثبت و ضبط می‌کنند.
تست‌های شنوایی
این تست‌ها، همچنین با نام شنوایی سنجی معرفی می شوند، عملکرد شنوایی شما را اندازه‌گیری می‌کنند و مشکلات در گوش داخلی را تشخیص می‌دهند. این تست ها همچنین به پزشک شما کمک می‌کنند تا متوجه شود آیا مشکلی در عصبی که گوش داخلی را به مغز متصل می‌کند وجود دارد.
گاهی اوقات انجام یک تست شنوایی سنجی ساده مانند ادیومتری می تواند مسیر شناسایی علت سرگیجه را کوتاه کند . تست تمپانومتری نیز می تواند به تشخیص سرگیجه های ناشی از عفونت گوش میانی کمک کند.
بنابراین اگر پزشک انجام شنوایی سنجی را برای یافتن علت سرگیجه توصیه کرد تعجب نکنید . انجام این تست ها می تواند مسیر شناسایی علت سرگیجه را بسیار کوتاه کند.
