کم شنوایی فرکانس پایین به نوعی از کاهش شنوایی اطلاق می‌شود که بیشتر بر توانایی فرد در شنیدن صداهایی با فرکانس‌های پایین (معمولاً زیر 2000 هرتز) تأثیر می‌گذارد. در این نوع کم‌شنوایی، فرد ممکن است قادر به شنیدن صداهای بم (مثل صدای تپش قلب یا صدای رعد و برق) نباشد، در حالی که شنیدن صداهای با فرکانس‌های بالاتر برای او ممکن است مشکل کمتری ایجاد کند. در این مقاله از مرکز شنوایی سنجی آوای امید بهترین مرکز شنوایی سنجی در غرب تهران ما به این موضوع به طور کامل پرداخته ایم.
افت شنوایی با فرکانس پایین یک وضعیت نسبتاً نادر است که در آن فرد توانایی کاهش یافته یا عدم توانایی در شنیدن صداهای عمیق‌تر یا با فرکانس پایین دارد. این صداها در فرکانس ۲,۰۰۰ هرتز (Hz) یا پایین‌تر رخ می‌دهند، مانند صدای هواپیمایی که از بالای سر می‌گذرد یا صدای یک دستگاه در حال کار.دلایل مختلفی برای افت شنوایی با فرکانس پایین وجود دارد، از جمله بیماری منیير و اختلالات ژنتیکی. درمان معمولاً شامل استفاده از سمعک یا پرداختن به علت اصلی بیماری، یا ترکیبی از هر دو روش است. در مرکز سمعک آوای امید بهترین درمان ها و بهترین سمعک ها برای این نوع کم شنوایی به شما ارائه می شود.
برای آشنایی با انواع نا شنوایی و به صورت اختصاصی کم شنوایی فرکانس بالا برمقاله مرتبط کلیک کنید.
علت کم‌شنوایی فرکانس پایین
کم‌شنوایی فرکانس پایین معمولاً به دلیل مشکلاتی در گوش میانی یا گوش داخلی ایجاد می‌شود. از علل رایج این نوع کم‌شنوایی می‌توان به عفونت‌های گوش میانی (مانند اوتیت مدیا)، افزایش مایع در گوش میانی، پارگی پرده گوش، یا اختلالات ساختاری در گوش میانی اشاره کرد که مانع انتقال صداهای کم‌فرکانس به گوش داخلی می‌شوند.
همچنین، آسیب به گوش داخلی یا حلزون (که وظیفه پردازش صداها را دارد) می‌تواند منجر به کم شنوایی فرکانس‌های پایین شود. در برخی موارد، مشکلات مربوط به عصب شنوایی یا اختلالات ژنتیکی نیز می‌تواند بر شنوایی فرکانس‌های پایین تأثیر بگذارد. مشکلاتی مانند پیرگوشی (Presbycusis) که به مرور زمان به شنوایی آسیب می‌زند، ممکن است در برخی افراد باعث کاهش شنوایی در فرکانس‌های پایین شود.
ساختار سیستم شنوایی
سیستم شنوایی به سه بخش اصلی تقسیم می‌شود: گوش خارجی، گوش میانی و گوش داخلی.
1. گوش خارجی: شامل لاله گوش (قسمت گوش قابل مشاهده و گوشتی که به آن “لاله” نیز گفته می‌شود) و کانال گوش است.
2. گوش میانی: شامل پرده tympanic (که به آن “پرده گوش” یا “درام گوش” نیز گفته می‌شود) و سه استخوان ریز است
3. گوش داخلی: شامل ساختار مارپیچی به نام حلزون ، کانال‌های نیم‌دایره‌ای و عصب شنوایی است.
چگونگی شنیدن یک پدیده پیچیده و دقیق است. به‌طور کلی، گوش خارجی شما امواج صوتی را “گرفتن” کرده و آن‌ها را از طریق کانال گوش هدایت می‌کند. امواج صوتی سپس پرده گوش را به لرزه در می‌آورند که باعث حرکت استخوانچه ها شده و سلول‌های مویی بسیار کوچکی را که در داخل حلزون گوش قرار دارند، تحریک می‌کند. این سلول‌های مویی سپس ارتعاشات صوتی را به سیگنال‌های عصبی تبدیل کرده و آن‌ها را از طریق عصب شنوایی به مغز شما ارسال می‌کنند.
علائم کم شنوایی در فرکانس پایین
افرادی که افت شنوایی با فرکانس پایین دارند، در شنیدن صداهای با فرکانس پایین‌تر و عمیق‌تر مشکل دارند، مانند صدای آقایون (که معمولاً عمیق‌تر از صدای زن یا کودک است).
صداهای دیگری که افراد مبتلا به افت شنوایی با فرکانس پایین ممکن است قادر به شنیدن آن‌ها نباشند یا در شنیدن آن‌ها با مشکل مواجه شوند، عبارتند از:
– رعد و برق در طوفان
– صدای یخچال
– صداهای غرشی مانند موتور یک ماشین، کامیون یا هواپیما
– صدای باس (مانند توبا) در کنسرت‌های موسیقی
– صداهای واکه‌ها (که در فرکانس پایین‌تر از صداهای بی‌صدا ادا می‌شوند)
– مکالمات تلفنی (صداها در فرکانس‌های پایین و میانه منتقل می‌شوند)
مهم است که توجه داشته باشید افراد مبتلا به افت شنوایی با فرکانس پایین می‌توانند گفتار را به‌طور عادی درک کنند (هرچند معمولاً ترجیح می‌دهند که مکالمات به‌صورت رو در رو انجام شود).
انواع کم شنوایی فرکانس پایین
نوع افت شنوایی شما بستگی به قسمتی از گوش دارد که آسیب دیده است. دو نوع اصلی افت شنوایی با فرکانس پایین وجود دارد:
1. افت شنوایی حسی-عصبی با فرکانس پایین: این نوع افت شنوایی ناشی از آسیب به سلول‌های مویی، حلزون گوش یا عصب شنوایی است.
2. افت شنوایی انتقالی با فرکانس پایین: این نوع افت شنوایی به دلیل وجود مشکلی در گوش میانی، کانال گوش یا گوش خارجی رخ می‌دهد.
کم شنوایی حسی-عصبی فرکانس پایین
افت شنوایی حسی-عصبی با فرکانس پایین معمولاً با بیماری منیير مرتبط است. سایر علل ممکن برای این نوع افت شنوایی شامل اختلالات ژنتیکی مختلف، فشار پایین مایع مغزی-نخاعی، و احتمالاً پیری یا عفونت‌های ویروسی می‌باشد.
بیماری منیير
بیماری منیير به دلیل تجمع فشار مایع در داخل گوش داخلی ایجاد می‌شود. مکانیسم دقیق این فرآیند هنوز به‌طور کامل مشخص نیست.
در بیماری منیير، فرد معمولاً دوره‌های ناگهانی سرگیجه، وزوز گوش (تینیتوس) و افت شنوایی (که معمولاً با فرکانس پایین است) را تجربه می‌کند. این دوره‌ها ممکن است از چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشند.
در طول چند سال، ممکن است افت شنوایی دائمی شود و شامل از دست دادن فرکانس‌های بالا نیز گردد.
جهش‌های ژنتیکی
سندرم ولفرام یک بیماری نادر ژنتیکی اتوزومال مغلوب است که ناشی از جهش (تغییر در توالی ژنتیکی) در ژن WFS1 می‌باشد.
علاوه بر افت شنوایی حسی-عصبی با فرکانس پایین، این بیماری باعث بروز دیابت ملیتوس، دیابت بی‌مزه و آتروفی عصب بینایی (آسیب به عصب چشم که چشم را به مغز متصل می‌کند) می‌شود.
علاوه بر سندرم ولفرام، نقص مادرزادی در حلزون گوش به نام دیسپلازی موندینی نیز با افت شنوایی حسی-عصبی با فرکانس پایین مرتبط است، همانطور که سایر جهش‌های ژنتیکی بسیار نادر نیز این نوع افت شنوایی را به همراه دارند.
فشار پایین مایع مغزی-نخاعی
وضعیت‌هایی که در آن فرد دچار فشار پایین مایع مغزی-نخاعی در مغز می‌شود، مانند پس از بی‌حسی نخاعی، می‌توانند باعث افت شنوایی حسی-عصبی با فرکانس پایین شوند.
در صورتی که فشار مایع مغزی-نخاعی پایین باشد، افت شنوایی با فرکانس پایین و دیگر علائم احتمالی (مانند سردرد، تهوع، سرگیجه و وزوز گوش) هنگام ایستادن یا نشستن تشدید می‌شوند.
سالمندی
گزارش‌های نادری وجود دارند که نشان می‌دهند افت شنوایی با فرکانس پایین در سنین بالا رخ می‌دهد. معمولاً افت شنوایی ناشی از پیری بیشتر به فرکانس‌های بالا مربوط می‌شود و کم شنوایی فرکانس بالا ایجاد می کنند.
سندرم رامزی هانت
عفونت‌های ویروسی معمولاً باعث افت شنوایی حسی-عصبی مرتبط با از دست دادن صداهای فرکانس بالا می‌شوند. اما این مسئله در مورد سندرم رامزی هانت صادق نیست.
سندرم رامزی هانت زمانی رخ می‌دهد که ویروس زونا (هرپس زوستر) عصب صورت را آلوده کند. این بیماری می‌تواند هم افت شنوایی حسی-عصبی با فرکانس بالا و هم با فرکانس پایین را ایجاد کند. در کنار این، فلجی صورت نیز ممکن است رخ دهد.
افت شنوایی ناگهانی
برخی از انواع افت شنوایی حسی-عصبی ناگهانی می‌توانند بر صداهای با فرکانس پایین تأثیر بگذارند. فردی که دچار افت شنوایی حسی-عصبی ناگهانی می‌شود، ممکن است علائم دیگری مانند سنگینی گوش، سرگیجه یا وزوز گوش را تجربه کند.
افرادی که دچار افت شنوایی حسی-عصبی ناگهانی با فرکانس پایین می‌شوند، شانس بهبودی شنوایی بهتری نسبت به افرادی دارند که افت شنوایی حسی-عصبی ناگهانی با فرکانس بالا دارند.
افت شنوایی انتقالی با فرکانس پایین
بیماری های گوش میانی
مشکلات گوش میانی می‌توانند یکی از علل عمده ایجاد کم‌شنوایی فرکانس پایین باشند. در این نوع اختلالات، مشکلاتی مانند پارگی پرده گوش، عفونت‌های مزمن گوش میانی (مانند اوتیت مدیا) یا افزایش مایع در گوش میانی، می‌توانند باعث کاهش توانایی انتقال صداهای فرکانس پایین به گوش داخلی شوند. پرده گوش که معمولاً به عنوان یک سپر محافظ برای گوش میانی عمل می‌کند، در صورت پارگی یا آسیب، توانایی انتقال صدا به استخوانچه‌های گوش میانی را مختل می‌کند. همچنین، وجود مایع یا عفونت در گوش میانی، معمولاً مانع از انتقال صحیح صداها به گوش داخلی می‌شود و بیشتر در فرکانس‌های پایین تأثیر می‌گذارد. این اختلالات می‌توانند به کاهش شنوایی در این نواحی منجر شوند و اگر درمان نشوند، ممکن است به مشکلات شنوایی بلندمدت تبدیل شوند.
اوتیت میانی سروز
اوتیت مدیا سِکریتو (که به آن اوتیت مدیا سروزی نیز گفته می‌شود) زمانی رخ می‌دهد که مایع در گوش میانی جمع می‌شود، به‌دلیل یک عفونت حل‌نشده یا انسداد لوله استاش (مثلاً به‌دلیل آلرژی‌ها).
اتو اسکلروزیس
اتو اسکلروزیس زمانی رخ می‌دهد که رشد بیش از حد استخوان در اطراف صفحه پایه استخوان استاپس در گوش میانی ایجاد شود، که منجر به افت شنوایی در فرکانس‌های پایین می‌شود.
این وضعیت در زنان شایع‌تر است و معمولاً بین سنین ۱۵ تا ۴۰ سالگی بروز می‌کند. علل ممکن شامل فرآیندهای خودایمنی، عفونت‌های ویروسی، و همچنین عوامل ژنتیکی، متابولیکی و هورمونی می‌باشند.
تشخیص کم شنوایی فرکانس پایین
کم شنوایی فرکانس پایین توسط یک شنوایی‌شناس از طریق شنوایی سنجی تشخیص داده شود. نتایج سطح شنوایی بر روی یک نمودار به نام آدیوگرام نمایش داده می‌شود. در مرکز شنوایی سنجی آوای امید بهترین مرکز شنوایی سنجی در غرب تهران تست های جامع برای تشخیص کم شنوایی فرکانس پایین انجام می شود.
آدیوگرام در کم شنوایی فرکانس پایین معمولاً الگوی “شیب معکوس” را نشان می‌دهد، جایی که خط روی نمودار از سمت پایین سمت چپ شروع شده و به شدت به سمت بالا شیب می‌گیرد، که نشان‌دهنده از دست دادن صداهای با فرکانس پایین است. این الگو برعکس نتیجه‌ای است که در آدیوگرام افت شنوایی با فرکانس بالا دیده می‌شود، جایی که خط روی نمودار از سمت بالا سمت چپ شروع شده و به شدت به سمت پایین شیب می‌گیرد.
اگر پزشک شما مشکوک باشد که افت شنوایی با فرکانس پایین شما با شرایط دیگری مانند بیماری منیير یا اتو اسکلروزیس مرتبط است، ممکن است آزمایش‌های تشخیصی اضافی مانند تست‌های تصویربرداری یا تست‌های وستیبولار (تست تعادل) نیز تجویز شود.
درمان کم شنوایی فرکانس پایین
درمان افت شنوایی با فرکانس پایین بستگی به علت زمینه‌ای آن دارد.
برخی از علل قابل بازگشت هستند؛ به‌عنوان مثال، افت شنوایی با فرکانس پایین که به‌دلیل فشار پایین مایع مغزی-نخاعی ناشی از بی‌حسی نخاعی ایجاد می‌شود، می‌تواند با روش پچ خونی برطرف شود.
به‌طور مشابه، افت شنوایی با فرکانس پایین ناشی از اوتیت مدیا معمولاً به‌طور خودبه‌خود بهبود می‌یابد. در صورت تداوم یا شدت زیاد، می‌توان لوله گوش قرار داد. سپس معمولاً شنوایی با فرکانس پایین بازمی‌گردد.
افت شنوایی انتقالی با فرکانس پایین ناشی از اتو اسکلروزیس معمولاً از طریق عمل جراحی ترمیم استخوان استاپس در گوش میانی قابل بازگشت است. این عمل جراحی که به آن استاپدکتومی (یا استاپدوتومی) گفته می‌شود، شامل استفاده از لیزر برای ایجاد سوراخی در صفحه پایه استاپس و سپس قرار دادن یک دستگاه پروتز یا ایمپلنت است.
افت شنوایی ناشی از بیماری منیير می‌تواند به‌ویژه درمان آن دشوار باشد، زیرا این بیماری تمایل دارد که به‌صورت مرحله‌ای پیش برود. افت شنوایی ممکن است در اوایل بیماری به‌صورت دوره‌ای بیاید و برود و سپس معمولاً به‌طور پیوسته بدتر شود. علاوه بر سمعک‌ها، برای بهبود دیگر علائم بیماری منیير (مانند سرگیجه و وزوز گوش)، تعدادی عادت‌های زندگی و درمان‌های مختلف ممکن است مفید باشند، از جمله:
– محدود کردن مصرف نمک
– محدود کردن مصرف کافئین و الکل
– درمان بازتوانی وستیبولار (درمان تعادل)
– مصرف داروهای مدر (داروهای ادرارآور)
سمعک برای کم شنوایی فرکانس پایین
برای علل غیرقابل برگشت افت شنوایی با فرکانس پایین، سمعک که برای تقویت صداهای با فرکانس پایین تنظیم شده‌اند، درمان اصلی هستند.
برای مشاوره و آشنایی با انواع سمعک مقاله با عنوان خرید سمعک در همین سایت را مطالعه کنید. مرکز سمعک آوای امید بهترین مرکز سمعک در تهران است.
توانبخشی شنوایی
در برخی موارد، افرادی که به کم‌شنوایی در فرکانس‌های پایین دچار هستند، می‌توانند از توانبخشی شنوایی مانند کلاس‌های آموزشی برای تقویت مهارت‌های شنوایی خود استفاده کنند.
نتیجه‌گیری
کم‌شنوایی فرکانس پایین به دلایل مختلفی از جمله مشکلات گوش میانی، آسیب به گوش داخلی یا ژنتیک می‌تواند رخ دهد. تشخیص زودهنگام این نوع کم‌شنوایی با استفاده از آزمایش‌های شنوایی و درمان به موقع می‌تواند به جلوگیری از پیشرفت آن کمک کند. همچنین، استفاده از سمعک‌ها و سایر درمان‌های مناسب می‌تواند کیفیت زندگی افراد مبتلا به کم‌شنوایی فرکانس پایین را بهبود بخشد.
